مسموميت در پرندگان

نوشته شده توسط doctorvet    بدون دیدگاه

سم به موادي اطلاق ميشود که اگر به مقدار کم وارد بدن شوند و براي سلامتي مضر باشند و موجب بيماري و حتي مرگ شوند. ولي به طور کلي سمي بودن يا نبودن هر مادهاي بستگي به ميزان مصرف آن دارد و به طور مثال مصرف بيش از حد مواد ضد کوکسيدي نيز باعث مسموميت ميشود. جهت تشخيص مسموميت ميتوان از علائم باليني، جراحات، وجود عوامل مسموم کننده و آزمايشات سم شناسي استفاده نمود. براي اکثر سموم  پادزهري وجود ندارد. در نتيجه بهترين راه، جلوگيري از به وجود آمدن آنهاست.

1 مس:

مسموميت در اثر ترکيبات ضد قارچ مانند سولفات و يا کلرهيدرات مس رخ ميدهند. اين مرغان افسرده و کسل هستند و دچار تشنج مي گردند و در نهايت ميميرند. در آثار کالبدگشايي نکروز در قسمت انتهايي مري و ابتداي چينه دان و تورم روده سبز رنگ ديده ميشود.

2 سرب:

فلز سرب به صورت ساچمه و يا اکسيد و املاح سرب (رنگ) ممکن است باعث بروز مسموميت شود.

از جمله علائم آن ميتوان به اسهال سبزرنگ، ضعف عضلاني، دشواري در حرکات و کاهش وزن اشاره کرد. علائم کالبدگشايي عبارتند از نکروز پوشش داخلي سنگدان، تورم روده، خيز صورت و ترشحات از چشم و بيني. همچنين ممکن است که در سنگدان ساچمه و يا مواد سربي ديده شود.

3 فسفر:

از فسفر زرد به عنوان طعمه براي دفع جانوران موذي استفاده مي شود. فسفر در مرغان باعث مرگ ناگهاني و يا ضعف تدريجي ، عطش شديد و دشواري در حرکات ميشود. در کالبدگشايي ممکن است هيچ عارضهاي ديده نشود و يا تورم روده و نقاط خونريزي در سطح سروزها وجود داشته باشد. هنگام باز کردن چينه دان و سنگدان بوي کبريت سوخته به مشام ميرسد.

4 آرسنيک:

مرغان در اثر سمپاشي درختان و يا سموم دفع موش و مورچه آلوده ميشوند. علائم شامل کاهش رشد، اسهال، آثار عصبي، سيانوزه شدن و مرگ ميباشد. در کالبدگشايي مري و سنگدان گلي رنگ و ملتهب و مخاط رودهها پرخون و داراي لکه هاي خون مردگي ميباشد و پوشش داخلي سنگدان از بافت زيرين ، جدا شده است.

5 کلسيم:

مسموميت در اثر مصرف سنگ آهک و يا فسفات کلسيم در جيره غذايي ميباشد و در نتيجه آن اعمال کليه و پاراتيروئيد مختل ميشود. جوجه ها از بالغين حساسترند و علائم عبارت است از عطش شديد اسهال و آثار عصبي همراه با تشنج و انقباض عضلات. کبودي تاج و ريش و لاغري نيز ديده ميشود. در کالبدگشايي تورم کليه ها، نقرس احشايي و سنگ مجاري ادراري قابل تشخيص است.

6 نيترات:

نيترات آمونيوم و يا نيترات سديم بعنوان کود شيميايي مصرف ميشود. علائم مسموميت عبارت است از عطش شديد، استفراغ ، کبودي تاج و ريش، تشنج و مرگ. جهت درمان ميتوان از تزريق زير جلدي بلودومتيلن استفاده نمود.

7 فسفيد:

فسفيد بعنوان جونده کش مصرف ميشود و علائم مسمويت آن عبارت است از بي اشتهايي افسردگي اسهال اغماء و مرگ و در کالبدگشايي خيز ريه و تورم رودهها و بوي بد محتويات چينه دان و عوارض آب آوردگي شکم (آسيت) و آب آوردگي پريکارد.

8 نمک:

به علت وجود مقدار زياد نمک در غذا و آب صورت ميگيرد. بيشتر پرندگان دچار فرم مزمن اين سموميت ميشوند و در فرم حاد آن معمولا علامتي ديده نميشود.

9 پرمنگنات پتاسيم:

پرمنگنات بعنوان ضد عفوني کننده به کار ميرود و مسموميت با آن باعث ايجاد مرگ بدون علائم خاصي ميشود و تنها ممکن است ايجاد خونريزي و نکروز در چينه دان بكند.

10 مواد ضد قارچ:

از اين مواد جهت محافظت دان استفاده ميشود. در اثر مسموميت با آن جوجه ها دچار کاهش رشد ترس از نور ضعف پاها قدمهاي ناموزون پيچ خوردگي پنجه ها بزرگ شدن مفصل پا – جابه جا شدن تاندون – خميدگي استخوانهاي ران و ساق – کاهش تخم گذاري و ميزان جوجه آوري و باروري – نازک شدن پوسته تخم و ترک خوردگي و رقيق بودن سفيده آن ميشوند.

11 علف کشها:

علائم شامل بي اشتهايي ضعف اسهال تشنج مرگ – استفراغ خروج محتويات چينه دان از دهان و در کالبدگشايي تورم روده و آماس ريه مي باشد.

12 حشره کشها:

درمسموميت با الدرين که به بافت چربي متصل ميشود، عمده ترين علامت ، تحريک عضلاني و عصبي است که باعث انعطاف گردن، دشواري حرکت و فلج مي باشد. 

 در مسموميت با DDT جوجه ها دچار لرزش، کاهش توليد و تخمگذاري، کاهش وزن، تولک رفتن، آثار عصبي و دشواري حرکات، لرزش، تمايل به نشستن و مرگ مي باشند.

در مسموميت با ليندين ، جوجه ها دچار بي اشتهايي تهوع اسهال تغيير صدا انقباض عضلاني و مرگ ناگهاني ميباشند.

در مسموميت با ترکيبات ارگانوفسفره، اين عناصر در بافت چربي جذب و در بدن متراکم ميشوند و باعث تحريک مداوم سيستم پاراسمپاتيک ، خروج محتويات چينه دان از دهان، اسهال، ريزش اشک و تنگي نفس شده و در کالبدگشايي تورم رودهها، آماس ريه و تورم کبد و کليه ها ديده ميشود.

13 فارفارين:

از اين ترکيبات به علت داشتن خاصيت ضد انعقاد خون، جهت مبارزه با جونده گان استفاده ميشود. از نشانيهاي مسموميت با آن ميتوان به پر و بال زدن، نفس نفس زدن و خونريزي در چشم و دهان و ساير اعضا اشاره نمود. در کالبدگشايي نقاط خونريزي ريز و متعدد و يا لکه هاي خون مردگي وسيع در اندامها مشاهده ميشود.

14 ترکيبات فنلي:

جادادن مرغهاي تخمگذار در قفسهايي که تازه بوسيله اين مواد ضد عفوني شدهاند، باعث مسموميت در آنها ميشوند. علائم شامل کاهش تخم گذاري بي اشتهايي – عطش شديد و تنگي نفس مي باشد. در کالبدگشايي، آسيت افزايش حجم قلب وجود ترشحات بين الياف ماهيچه ها و تورم کبد ديده ميشود.

15 فرم آلدهيد: (فرمالين)

فرم آلدهيد باعث تورم بافت ملتحمه چشم و اشکال تنفسي ميشود. معمولا جهت ضد عفوني کردن سالنها از گاز فرم آلدهيد استفاده ميكنند. هنگامي که قبل از تخليه کامل اين گاز، جوجه ها وارد سالنها شوند ،اين مسموميت رخ ميدهد.

16 پنبه دانه:

دو نوع مسموميت در پنبه دانه و کنجاله پنبه وجود دارد.

الف) گوسيپول که ممکن است باعث لاغري بي اشتهايي کاهش تخم گذاري تغيير رنگ زرده و مرگ ماکيان شود. عمده ترين جراحات تورم رودههاست.

ب) هالفن كه باعث بزرگ شدن و پهن شدن غيرعادي زرده ميشود و در سفيده و زرده ممکن است توليدرنگ قرمز کنند.

17 منواکسيد کربن:

اين مسموميت در اثر سوختن وسايل گرم کننده در سالن و در فضاي فاقد اکسيژن کافي رخ ميدهد.

 جوجه ها در فضاي حاوي ۲/۰ درصد منواکسيد کربن در عرض چند ساعت خفه ميشوند. قبل از مرگ جوجه ها منقارشان را باز كرده و تنفس ميکنند و دچار انقباض شديد عضلات ميشوند. ريه و خون به رنگ قرمز گيلاسي در ميآيد.

18 آمونياک:

مسموميت با آمونياک باعث تورم بافت قرنيه و ملتحمه چشم ميشود و مژکهاي ناي از بين ميروند و باعث التهاب ناي ميشود.

19 سولفوناميدها:

تعدادي از داروهاي سولفاميد باعث مسموميت در مرغان ميشود. ژوليدگي پرها پژمردگي کم خوني يرقان و مرگ و کاهش تخم گذاري و نازک شدن پوسته تخم، خشن و فاقد پيگمان شدن آن و گاهي عدم وجود پوسته از جمله علائم بيماري هستند. در کالبدگشايي، خونريزي در بافتها مانند پوست عضلات قلب کبد طحال پيش معده و سنگدان وجود دارد. خونريزي ممکن است نقطهاي و يا بويژه در پاها به صورت خون مردگي باشد. مغز استخوان ابتدا گلي و سپس زرد رنگ ميشود.

20 نيتروفورازون:

در اثر مصرف مقدار جزئي آن جوجه ها دچار کندي رشد ميشوند ولي مصرف زياد آن باعث تناوب افسردگي و تحريک و سپس مرگ ميشود. در کالبدگشايي تورم روده، پرخوني وريدي و خيز در جوجه ها ديده ميشود.