۲۵
۱۳۹۲
همه چیز در مورد پرکنی پرندگان (self feather plucking)
همه چیز در مورد پرکنی پرندگان (self feather plucking)
1-ECTOPARASITES
به عنوان اولین عامل انگل های خارجی را می توان نام برد.این انگل های خارجی شامل مایت-شپش-مگس-پشه-کنه هستند.
2-ENDOPARASITES
عامل دوم انگل های داخلی هستند. مهم ترین آنها بدون شک GIARDIA است که با آسیب رسانی در روده ها پرنده (بخصوص عروس هلندی) را وادار به آسیب رسانی به پرهای ناحیه شکم و پهلوها می کند.(ناحیه ای که روده زیر آن ناحیه تخریش شده است)
3-SKIN INFECTION
عامل سوم انواع عفونت های پوستی شامل عفونت های ویروسی-عفونت های باکتریایی-عفونت های قارچی می باشد.که پرنده اقدام به کندن پرهای خود می کند که پوست عفونی می باشد.
4-IATROGENIC
عامل چهارم هم شامل اصلاح پر به صورت نامناسب است. در این مورد صاحب پرنده با اصلاح نامناسب پرها پرنده را وادار به جویدن پرهای ناحیه اصلاح شده می کند. .
5-BEHAVIOURAL
عامل پنجم مشکلات رفتاری است. پرنده افسرده- پرنده حاضر در محیط جدید-پرنده طرد شده- پرنده عصبی و نهایتا به صورت کاملا عادتی در این گروه قرار می گیرند.
6-ORGANOPATHY
عامل مسبب ششم آسیب های وارده به هر دلیل به ارگان های داخلی بخصوص کبد می باشد.
7-HEAVY METAL POISONING
عامل هفتم مسمومیت با فلزات سنگین بخصوص سرب و روی است.میله های قفس و گلوله های حاوی سرب بلعیده شده توسط پرنده از موارد شایع می باشد.
8-PSITTACOSIS
عامل هشتم بیماری سیستمیک- عفونی psittacosis است.در این بیماری ابتدا پرها کیفیت خود را از دست می دهند سپس پرنده اقدام به کندن آنها می کند.
9-SALMONELLOSIS
عامل نهم بیماری سیستمیک-عفونی salmonellosis است.
10-HORMONAL
عامل دهم مشکلات هورمونی در پرنده می باشد.
11-ENVIRONMENTAL CONTAMINANT
عامل آخر هم آلودگی های محیطی بخصوص نیکوتین است.این مورد در پرندگانی که صاحب سیگاری دارند شایع است.
شوفاژ یکی از عوامل مهم در عصبی و پرکن شدن طوطی ها است
استفاده از شوفاژ در خانه هایی که ازطوطیهایی مانند کاسکو نگهداری می کنند اصلا مناسب نیست.
گرمایی که از شفاژ تولید می شود کاسکوها را عصبی می کند و باعث خشک شدن پرهای کاسکو می شود. می بایست در فصول سرد از بخاری استفاده کنید و روی بخاری همیشه یک ظرف اب باشد . مهم نیست که بجوشد فقط همینکه همیشه یک ظرف اب باشد تا هوا را کمی مربوب کند کافیست.
اگر کاسکو را در منزلی که دارای شوفاژ است قرار دهید بی گمان پس از مدتی به عارضه پرکنی مبتلا خواهد شد.
نام صحیح این سندرم feather plucking یا self-plucking است که در واقع یکی از اقسام cannibalism محسوب می شود و اسم پرکنی در این مورد بی معنی به نظر می رسد.
این عارضه یک سندرم با علل مختلف است و در طوطی ها شایع میباشد.از جمله عوامل مهم در بروزآن می توان به دلتنگی ، نداشتن جفت یا مصاحب ، استرس و بروز تغییرات در محیط ( مانند تغییرات در تغذیه،مکان ، فعالیت یا ورود افراد جدید به محیط که توجه صاحب پرنده را بیشتر جلب کند) اشاره کرد.ممکن است پرنده این عمل را از پرنده دیگری یاد گرفته ، تکرار کند.در مورد طوطی هایی که بیشتر وقت خود را در یک قفس کوچک گذرانده و فعالیت کمی دارند،این عارضه میتواند بخشی از سرگرمی آنها باشد.بسیاری از پرندگان این عمل را در تنهایی یا در شب انجام می دهند.بنابراین این عدم مشاهده پرکنی توسط طوطی، دلیلی بر رد آن نیست. در این حالت، الگو و نواحی ریزش پر به تشخیص عارضه کمک می کند.اگر روی سر و گردن پوشش کامل باشد، ولی منطقه دیگری از بدن (بویژه سینه و شکم)فاقد پر بوده هیچ نشانه ای از بیماریهای التهابی پوست وجود نداشته باشد، باید دردرجه اول بروز عارضه پرکنی مشکوک شد. اولین قدم برای تجزیه و تحلیل محیط زندگی پرنده بویژه در مراحل اولیه بروز عارضه است. به حداقل رساندن عوامل فیزیکی یا روانی ،اصلاح محیط و غذا و یا تغییر محیط ، افزودن غذاهای کمکی(مثل میوه و سبزی)، فراهم کردن اسباب بازیهای بی خطر و شاخه های درخت تمیز تا پرنده از منقار خود بیشتر استفاده کند، در درمان موثر است.در صورتیکه تمام راهها به شکست منتهی شوند میتوان از گردنبند الیزابت (به شکل مخروط ناقص که به پرنده اجازه نمی دهد به بدن خود دسترسی داشته باشد) استفاده کرد.همراه با این تغییرات میتوان از داروهایی نظیرفلوگزتین نیز استفاده کرد . برای تسریع در رشد مجدد پرهای جدید بهتر است مکملهای ویتامین دار به جیره اضافه شود
شمادوستان ودوستداران کاسکوحتماکاسکوویاشاه طوطی هایی رادیده ایدیاداشته ایدکه درمدتی نه چندان طولانی به پرکنی دچارشده اند.حتی اگرتابه حال برای کاسکویاشاه طوطی شمااین مشکل پیش نیامده باشد، باشنیدن ازسایرکاسکوداران نگران این مطلب شده ایدکه اگرطوطی زیباوعزیزمن هم دچارپرکنی شودچه کنم؟
حتی اگرطوطیتان هیچ مشکلی هم نداشته باشدروی حرکات اوریزودقیق میشویدوحتی آرایش وتمیزکردن پرهای طوطی توسط منقارش ویاافتادن چندین پریاکرک پردرکف قفس برای شمااسترس آورمیشودوبه فکرپیشگیری یاروشهای درمان پرکنی درآینده میافتید.
پرکنی برای بسیاری ازکاسکوداران ویاکسانی که شاه طوطی دارندبه عنوان یک مشکل حل نشدنی درآمده است،چراکه این مشکل مانندسایربیماریهاباداروومراقبت حل نمیشودویااگرهم درمان شودبصورت مقطعی وناپایداراست.
اینجانب هم باداشتن شاه طوطی وکاسکویی که پرکنی داشتندهمیشه ازنگه داری آنها دل چرکین وناراضی بودم وبااینکه آنهاسخنگوهای خوب وهمدمان باهوشی بودندازداشتن آنهالذت نمیبردم وفقط ازروی ناچاری وبه امیداینکه روزی راهی برای درمان آنهاپیداکنم ویااینکه باطوطی دیگری معاوضه شان کنم ازآنهانگه داری میکردم.
تامدتهابرای خودمن هم این سوال مطرح بودکه مگرمیشودپرکنی درمان نشود؟حتمامن بدشانسم که طوطی من دچارپرکنی شده است ویااطلاعات من ناقص است ویادیگران چیزی نمیدانندوبی جهت ابرازفضل میکنند.
خلاصه اینکه برای درمان پرکنی طوطی هایم بااینکه اطلاعات زیادی دررابطه باطوطی سانان علی الخصوص شاه طوطی وکاسکوداشتم بازهم ازتک تک پرنده فروشی های مولوی ودامپزشکی های آن راسته گرفته تادامپزشکان غیرمتخصص ومتخصص طوطی وکاسکوداران باتجربه وبی تجربه وپرنده فروشانی که مدعی پیش کسوتی درزمینه نگه داری ازکاسکووشاه طوطی بودندو…..گرفته تاسایتهای اینترنتی ومجلات ومقالات درزمینه طوطی سانان (کاسکووشاه طوطی) وسوال وجواب حتی ازتمام کسانی که تابه حال اسم طوطی راشنیده بودند،به دنبال چاره گشتم.
اینقدردراین زمینه هزینه کرده بودم که حسابش ازدستم دررفته بودوبی نتیجه بودن درمان هم مدام داغ دلم راتازه میکرد.
هردارووروشی که فکرشوکنیدمن امتحان کردم یکسری ازروشها ویکسری ازداروهابرای یکی دوماه جواب میدادومن خوشحال ازاینکه بلاخره راه حل نهایی پرکنی راپیداکردم دقیقه به دقیقه درحرکات طوطی هایم دقیق میشدم وازدرآمدن هرپرجدیدی احساس موفقیت میکردم وبعدازیکی دوماه یکدفعه میدیدم طوطی عزیزم کل پرهاشومرتب چیده کنارقفس وتمام زحمات من به بادمیرفت.
گاهی اینقدرعصبانی میشدم که حاضربودم آنهارا همینطوری دودستی تقدیم یک نفردیگه کنم یااصلادرقفس رابازبگذارم تافرارکنند.اماآخه مگه دیگه پری واسه خودشون گذاشته بودندکه بتوانندفرارکنند؟
هروقت به پرنده فروشی هامیرفتم وطوطی هایی که باپرهای کامل مشغول پرآرای بودندرامیدیدم به سرم میزدکه یک طوطی دیگه بخرم وطوطی خودم رایک گوشه خانه بگذارم تابلاخره ببینم چی میشه امادرآخربه این نتیجه میرسیدم که طوطی خودم هم روزی که به خانه من آمدچیزی ازدیگرطوطی هاکم که نداشت هیچ ،به حرف هم آمده بودومانندیک گربه رام وبازیگوش هم شده بود.جداازمساله قیمت شاه طوطی یاکاسکویی که به حرف آمده وکاملارام است ولی به خاطرپرکنی هیچ خریداری ندارد،مساله درمان نشدن پرکنی آنهاکلافگی مراچندبرابر کرده بود.
من ازانواع طوطی هانگه داری کرده بودم وازهرنوعی حداقل 4تا5 جفت ویاتکی بنابه گونه طوطی درفواصل مختلف داشتم .ازانواع مرغ عشق گرفته تاطوطی سبزوطوقداروملنگووعروس هلندوطوطی برزیلی وشاه طوطی وکاسکو.به جزکاسکووشاه طوطی درهیچ یک ازانواع دیگربه این مشکل برنخورده بودم .
خلاصه اینکه به هردری برای درمان پرکنی طوطی هایم زدم ولی هیچ نتیجه ای عایدم نشد.
لازم نمیبینم باتکرارآنچه که درقسمت درمان پرکنی سایتم برایتان گذاشته ام خسته تان کنم.چراکه تمامی آن روشهاوداروهاراتک به تک برروی طوطی هایم امتحان کردم.
یکسری ازداروهاواسپری های ضدپرکنی روندرویش پرطوطی هاراتسریع میکردوطوطیهایم درمدت کوتاهی پرهایشان کامل میشدولی هنوزکامل نشده شروع به کندن میکردند.
سری دیگری ازداروهاکه به آرامبخش هامعروف است آنقدرطوطی راکسل وبیحال میکردکه دیگرنه حال پرکنی داشت ونه نای حرف زدن وشیرین زبانی وبازیگوشی وعملابه یک طوطی تاکسیدرمی شده تبدیلشان میکرد.
درطول استفاده ازآرامبخشها که ابتداتاثیرزیادی روی آنهاداشت وتامدتی سراغ پرهایشان نمیرفتندوخیلی آرام یک گوشه روی میله مینشستندحتی بعدازاستحمامشان هم پرهایشان راخشک نمیکردندولی بتدریج دیگر آرامبخش هاهم رویشان تاثیری نداشت وبعدازیکی دوماه دوباره پرکنی شروع میشدبه توصیه یکی ازدامپزشکان مقدارودز داروراهم زیادکردم ولی هیچ نتیجه ای ندادوبعدازیک دوره کامل شدن پر،دوباره پرکنی شروع میشدتاکندن آخرین پر.
دیگربه این نتیجه رسیده بودم که شاه طوطی ویاکاسکوبطورقطع دچاراین عارضه میشوندوهیچ راهی هم برای درمانشان وجودنداردتااینکه بصورت اتفاقی بعدازاعمال انواع درمانهاروی طوطی هایم یک روزوقتی شاه طوطیم رابرای بازی کردن بیرون آوردم وتوپ موردعلاقه اش رابرایش روی پارچه ای که زیرش پهن کرده بودم انداختم دیدم حرکاتی غیرمعمول انجام میدهدکه توچندسال نگهداری ازطوقی ازش ندیده بودم(نام شاه طوطی من طوقی بودونرهم بود)حتی وقتی برایش یک شاه طوطی ماده هم گرفتم ودیدم هیچ تمایلی به اونداره وبایکی دوتاماده شاه طوطی دیگرهم عوض کردم ولی بازهم هیچ تمایلی نشان نداد،هم این حرکات راازاوندیده بودم.
مانندطوطی که چیزی توی گلویش گیرکرده باشدباصدای هخ هخ وبالهای ازهم بازشده شروع به چرخیدن واین پاواون پاکردن وبالاوپایین کردن سرش شد.اولش ترسیدم نکنه چیزی توگلوش رفته باشه یابالهاش چیزی شده باشه ولی دیدم داره بااین کارهایه چیزی میگه وکلی سرخوشه ،تاانکه به سمت قسمتی ازپارچه که روی پای من افتاده بودآمدوشروع به حرکتی مثل درزدن بچه ها وفرارکردنشان کردهی بانوکش به پارچه میزدوبابالهای بازخرامان خرامان درمیرفت ودوباره میآمد.حدودبیست دقیقه ای مشغول این کاربودتااینکه بعدازاینکه دیدآن قسمت پارچه هیچ عکس العملی نشون نمیده وتکان هم نمیخورد،یک گوشه ازپارچه راگرفت وکمی کشیدوبانوکش این طرف واون طرف بردبعدسرش راروی پارچه طوری درازکردکه انگاریک نفرنوکش روگرفته وکاملابابدن صاف روی زمین نگه داشته،یک چنددقیقه ای هم اینطوری ماندودوباره شروع به تکرارحرکات قبلیش کردوبلاخره یک گوشه پارچه که جمع شده بودروبه نوک گرفت وچند ثانیه بابالهای باز ساکت شدوبعدولش کردورفت سراغ توپش.
واسم خیلی عجیب بودچون قبلابرایش چندماده شاه طوطی گرفته بودم وتمایلی برای جفت گیری نشان نداده بود(البته چون طوطی سانان علی الخصوص شاه طوطی وکاسکوخودشان بایدجفتشان راانتخاب کنندوپرندگان تک جفتی تاآخرعمریکی ازدوپرنده نریاماده هستند،زیادبرای جفت کردنشان تلاش نکردم وخیلی عجیب نبودکه نسبت به جفتهایی که برایش گرفته بودم عکس العملی نشان نداده بود )برایم این نکته محقق شده بودکه پرکنی طوقی به خاطرتغییرات جنسی وجفت خواهی نیست .
آن روزوقتی پارچه زیراندازش راجمع میکردم متوجه لکه کوچک خیس روی پارچه شدم ودریافتم که طوقی آماده جفت شدن وجفت گیری است واین حرکات غیرمعمول چیزی جزحرکات غریزی برای توجه جفت وآماده جفت گیری شدن نیست وچون جفتی نداشت قسمت جمع شده پارچه برایش همانندیک جفت موهوم شده بودبااوجفت گیری کرده بود .
غافل ازاینکه پرکنی اوعلاوه بررسیدن به دوره جفت خواهی به خاطرموردپسندنبودن جفت دلخواهش دربین ماده شاه طوطی هایی که من برایش انتخاب کردم بود.
تصمیم گرفتم هرطورشده برایش یک جفت پیداکنم والبته خودش انتخاب کند،ولی میدانیدکه اینکارزمان زیادی میخواست وتاچندسال پیش هم مثل الان اینقدرطرفدارباعلاقه و بااطلاعات درزمینه کاسکووشاه طوطی زیادنبودکه باهم درتبادل اطلاعات باشندوبتوانی ازکسی بخواهی که برای جفت کردن طوطی شماطوطییش رادراختیارتان بگذارد تاببینیدجفت میشودیانه؟
خلاصه اینکه تصمیم گرفتم به هرقیمتی حتی اگرشده طوقی رابه باغ وحش یاپارک پرندگان شمال هم ببرم بایدبرایش یک جفت بگیرم تاهم پرکنیش مداواشودوهم اگرشدازآنهاجوجه کشی کنم وجوجه هایشان رابرای خودم ودیگردوستانم که به دنبال جوجه های کم سن وکرکی شاه طوطی بودند نگه دارم.
ناگفته نماندکه درمدت نگه داری طوقی باوجوداینکه پرکنی داشت حتی کلمه ای ازحرفهایی که یادگرفته بودکم نشده بودکه هیچ بلکه کلمات جدیدی هم آموخته بودوهمین امرباعث میشدمن درمداواعارضه پرکنیش بیشتراستمرارداشته باشم.
ولی به خاطرشغلم که مدام درسفربودم موفق به یافتن فرصتی برای پیداکردن جفت برای طوقی نشدم وبعدازبرگشتن ازآخرین مسافرتم دیدم طوقی مرده است ودرنهایت تمام تلاشهایم ،بعدازپیداکردن راه حل بی نتیجه ماند.این جریان برایم بسیارناراحت کننده بودچراکه طوقی باوجوداینکه یک پرنده بودباشیرین زبانیهاوحرکاتش جزء لاینفک خانه مابود.
من که داشتن طوطی درخانه ازنان شب هم برایم واجب تربوددوباره برای خریدیک طوطی اقدام کردم وبعدازخریدن چندطوطی وشاه طوطی وکاسکو دیگروفروختن وتعویضشان، سراغ یک کاسکورفتم که دیگه نتونستم بفروشمش وتصمصیم گرفتم این یکی رانگه دارم حتی اگراین هم دچارپرکنی شود بااین تجربه که میدانستم اکثرکاسکوهابه پرکنی دچارمیشوند.
البته چون تمام راههای مداوای پرکنی طوطی راقبلاتجربه کرده بودم واطلاعات زیادی دراین زمینه داشتم تقریبااطمینان داشتم که میتونم کاری کنم که کاسکومن پرکن نشه.
وقتی برای خریداین کاسکورفتم، بااینکه چندکاسکودیگرهم گرفته بودم ولی به دلم نشسته بودند امااین یکی بااینکه ازبین حدود200کاسکوانتخابش کردم وکاملاهم وحشی بودولی رفتاروحرکاتش طوری هوشمندانه بودکه چشمم راگرفت وخریدمش.
بعدازاینکه به خانه آوردمش وجای قفسش راتعیین کردم سعی کردم آرام آرام شروع به رام وتربیت کردنش کنم.همانطورکه میدانیدکاسکوبرخلاف شاه طوطی تارام نشه امکان نداره حرف بزنه .
تربیت کاسکوباشاه طوطی کاملافرق داره وکاسکوتابه شمااطمینان نکنه ،غرورش رانمیشکنه واجازه دست زدن رابهتون نمیده وتاوقتی هم که اطمینانش جلب نشه امکان نداره حرف بزنه .
البته نه به این معناکه حرف رایادنمیگیره .چراکه بعدازاهلی شدنش متوجه میشویدکه تمام حرفهایی که قبلا(وقتی رام نشده بود)برایش تکرارکرده بودیدیادگرفته بوده ولی به خاطراینکه هنوز به شمااطمینان نداشته تکرارنمیکرده(توضیح بیشتررادرمطلب شخصیت کاسکووکاسکوهمیشه شمارازیرنظرداردبخوانید)
وقتی این کاسکورابه خانه آوردم یک ماه بعدبه اصرارهمسرم یک جوجه مینا15 روزه هم خریدم(توضیحات بیشتردرقسمت مرغ مینا) وتایک ماه ونیم بادست تغذیه اش میکردم تااینکه خودش شروع به غذاخوردن کردوتاچند ماه بعدخیلی سریع شروع به یادگیری کردوواضح شروع به حرف زدن کرد.
البته مرغ میناراکه اسمش یوکا بود را درقسمت دیگری ازخانه نگه میداشتم غافل ازاینکه ازبدوورود یوکابه خانه ماتوسط کاسکومن زیرنظربوده.
دراین چندماه من هرچقدرسعی کردم نتوانستم به کاسکونزدیک شوم واطمینان اوراجلب کنم وکاسکوهم هرچقدربیشتربرای رام کردنش سعی میکردم وکلمات راتکرارمیکردم کمترتوجه میکردوبیشترغارمیکشید.تااینکه بعداز2ماه باتمام رسیدگی وتوجهات من شروع به پرکنی کرد.
ابتداخیلی آرام وکم کم پرهایش رامیکندتااینکه به حدی رسیدکه دیگرهیچ پری برایش نماند.من که اطمینان داشتم رام نشدن وپرکنی کاسکوبخاطروجودمرغ مینادرخانه است مجبوربه فروش یوکاشدم.
وباتمام مخالفت همسرم نسبت به فروش یوکاوبااینکه حدود30 کلمه و3 جمله وانواع صداهای زنگ و…رایادگرفته بود، به خاطررام کردن کاسکوودرمان پرکنی اومجبوربه فروش یوکاشدم.
دقیقاساعتی که داشتم یوکاراداخل قفس میگذاشتم تابرای صاحب جدیدش ببرم حرکات ورفتاریوکاعوض شدوطوری باصدای غم دار حرف میزدوطوری خودش رالوس کرده بود(اصلاتواین مدت این طورلوس ونازکردن یوکا راندیده بودم)و سرش راروی صورتم میکشیدکه اطمینان پیداکردم که متوجه شده که میخوام بفروشمش .کاسکومن هم خیلی بادقت به حرکات وصداهای یوکاتوجه میکردوچشم ازیوکابرنمیداشت.
خلاصه یوکاازخانه مارفت وبه محض اینکه به خانه برگشتم کاسکومن اولین کلمه راگفت(سلام)به طرفش رفتم باکمال تعجب دیدم اصلاقارنمیکشد،دستم راجلوبردم کمی مکث کردم ،کاسکوهم دودل به من نگاه میکردخیلی آرام دستم راروی سرش بردم وبلاخره گذاشت تانازش کنم .
ازهمان روزکاسکوشرع کردبه تکرار کلماتی که تواین مدت براش تکرارکرده بودم واواصلا به خودش زحمت تکرارش رانداده بودوهرروزهم کلمات راباسرعت بیشتری یادمیگرفت ورام ترمیشدطوری که دایم روی سروگردن من بود.
اماباتمام این پیشرفتهای سریع ویکباره هنوزپرکنی میکردواصلانمیگذاشت یک پرهم روی تنش بماندوتنها قسمت پرداربدنش سراوبودکه آن هم نمیتوانست وگرنه ازپرهای آن قسمت هم دریغ نمیکرد.
شروع به درمان پرکنی کاسکوکردم از استفاده ازانواع داروهاواسپری های ضدپرکنی ورویش پر تاتعویض قفس وجای قفس ومتنوع کردن غذاوغذاتقویتی ومولتی ویتامین وداروآرام بخش و…. گرفته تابدترین نوع درمان که گردنبندالیزابت بود.
بعدازامتحان آخرین و بدترین واشتباه ترین روش که همان طوق الیزابت بودیک ماه ونیم گذشت وکاسکومن دراین مدت حرف زدنش کمترشدوخیلی آرام شدوپرهایش تقریبادرآمدند.
یک روزکه دیگرازدیدن کاسکوباآن گردنبندعذاب آورخسته شده بودم واطمینان داشتم که تقریبادیگه سراغ پرهاش نمیره ،طوقش رابازکردم .
اول کمی شیرین زبونی کردوازسروکله من بالارفت وبازی کردبعدخیلی آرام رفت توقفسش وشروع به غذاخوردن کرددیگه خیالم راحت شدکه باپرهاش کاری نداره واحتمالااین عادت ازسرش افتاده.
رفتم بیرون تابراش کمی پرتقال که خیلی دوست داشت بخرم ،وقتی برگشتم دیدم یک دونه پرروی تنش نیست.دیگه کلم داشت سوت میکشیدوازاین که تمام زحماتم به بادرفته بودداغ کرده بودم .پرتقالهاروبراش پوست کندم وگذاشتم به حال خودش باشه .
دیگه برام یقین شده بودکه وقتی کاسکویاشاه طوطی به پرکنی میآفته قابل درمان نیست. به دامپزشکهاش که ازدوستانم بودندزنگ زدم (البته درتمام طول نگه داری ازانواع طوطی هایم توسط دامپزشک چکاپ میشدند)وکلی صحبت کردیم ودرنهایت تمام چیزهایی که قبلادرباره درمان پرکنی میدانستم برایم تکرارکردند.دیدم هیچ نکته جدیدی به اطلاعات قبلیم اضافه نشده وهیچ نتیجه ای عایدم نشده،به خودم گفتم ازاول شروع میکنم ولی ایندفع خیلی مرتبترودقیقتروهرکاری که انجام میدهم باذکرتاریخ وساعت دریک دفتریادداشت مینویسم .
البته این نکته که یکی ازدوستان دامپزشکم متذکرشده بوددایمادرذهنم تکرارمیشدکه:
هرکاری برای رویش سریعترپرهای کاسکوکنیم هیچ فایده ای نداره چراکه مابه کاسکوداروبدهیم یاندهیم بلاخره دیریازودپرهاش درمیاد،مابادارودادن فقط روندرویش پرراسریعترمیکنیم.پس درنهایت چاره درمان کاسکوراوقتی میتوان یافت که علت اصلی بروزپرکنی برایمان مسجل شده باشدآنوقت است که میتوانیم شروع به درمان پرکنی کنیم وهرچیزی که باعث تشدیدعمل پرکنی میشودراازکاسکودورکنیم .
یکبارعلتهای اصلی که باعث بروزعارضه پرکنی میشدرامرورکردم :
– حسادت کاسکوبه حیوان خانگی دیگریاوجودبچه درخانه ومحبت زیادبه بچه وکم محبتی به کاسکو(که بافروش یوکااین قسمت منتفی بودوبچه هم که نداشتم)
– بیماری پوستی یاانگلی یاعفونی باکتریای ،قارچی،ویروسی داخل یاخارج بدن کاسکو(که باچکاپ دوره ای کاسکوتوسط دامپزشک این قسمت هم منتفی بود)
– بیماری مسری که ازپرنده دیگری گرفته باشدیاهرنوع بیماری دیگرنظیرسرماخوردگی و..(برای کاسکومن منتفی بود)
– ذرات یاحشرات ریزگلدانهاکه باعث حساسیت یاخارش پوست کاسکومیشود(برای کاسکومن منتفی بود)
– قرارگرفتن درمعرض یامجاورت بخارات وبوهای سمی آشپزخانه یانشتی گازیاسایرگازهای آلاینده وسمی یا…(برای کاسکومن منتفی بود)
– دودسیگاروقلیان و… (برای کاسکومن منتفی بود)
– عدم توجه به کاسکویاتنهاماندن بیش ازحد(برای کاسکومن منتفی بود)
– رسیدن به سن جفت یابی وپیش آمدن مشکلات جنسی(ازآنجاکه هنوزکاسکومن به این سن نرسیده بوداین موردهم منتفی بود)
– سردبودن محیط زندگی کاسکو(برای کاسکومن منتفی بود)
– گرم وخشک بودن محیط زندگی کاسکو(برای کاسکومن منتفی بود)
– آبتنی نکردن ویاحمام نبردن کاسکوکه باعث خشک شدن پوست وکم شدن رطوبت پوست کاسکومیشود(برای کاسکومن منتفی بود)
– خشک کردن نامناسب توسط حوله یاسشواربعدازاستحمام کاسکو(برای کاسکومن منتفی بود)
– وجودعوامل استرس زایاصداهای غافلگیرکننده یاحرکات سریع وترساننده برای کاسکویاقرارداشتن درمحلی که مستقیم درمعرز صداهای بیرون باشد(برای کاسکومن منتفی بود)
– تابش مستقیم نورخورشیدیاقرارداشتن درسرما(برای کاسکومن منتفی بود)
– نرسیدن نورکافی وغیرمستقیم خورشیدوعدم جذب بعضی ازویتامینهاازنورخورشیدبرای کاسکو(برای کاسکومن منتفی بود)
– قرارداشتن درمحلی که سایرافرادباعث ترس یاهیجان زدگی یااسترس کاسکومیشوند مانندراه پله ها(برای کاسکومن منتفی بود)
– عدم تغذیه کافی ونرسیدن انواع موادمعدنی وویتامینهاوغذاهای تقویتی وسایرمواردکه کاسکودرطبیعت ازآنهااستفاده میکند (برای کاسکومن منتفی بود)
– دردسترس نگذاشتن لبنیات (ماست)وانواع حبوبات آبپزیاخیس خورده(لوبیا-نخود-گندم-ذرت و…)وغذاهایی چون تخم مرغ پخته یاعسلی ،پوست تخم مرغ ،استخوان مرغ (بدون چربی یاروغن) که مقدارکمی گوشت به آن چسبیده باشدکه کلسیم وپروتیین وفیبروسایرموادلازم برای بدن کاسکوراتامین میکنند(برای کاسکومن منتفی بود)
– دردسترس نگذاشتن انواع خشکبارمانندپسته،فندق،بادام،گردوو..برای کاسکو(برای کاسکومن منتفی بود)
– تغذیه دایم کاسکوفقط بایک نوع غذا(برای کاسکومن منتفی بود)
– نداشتن وسایل سرگرمی واسباب بازی(غیرسمی وغیرفلزی) مانندانواع زنجیرپلاستیکی وتوپهای کوچک پلاستیکی ،جقجقه بچه،تاب،شاخه برای جویدن وبازی کردن،طناب کنفی،زنگوله و…(برای کاسکومن منتفی بود)
– نداشتن چیزی برای ساییدن وگازگرفتن وکوتاه کردن نوک توسط خودکاسکومانندکف دریا،آجرمعدنی،سنگ های غیرسمی وغیرصنعتی وچوب وشاخه درخت وکاغذیامقوالوله شده که درصورت نبودن این چیزهادردسترس کاسکو،شروع به ساییدن نوکش به میله های فلزی یامیله چوبی زیرپایش یاظرفهای غذایش میکندوچون اینکارراضیش نمیکندشروع جویدن ناخن ودرنهایت کندن پرهامیکند (برای کاسکومن منتفی بود)
– قفس کوچک یاباشکلهای هندسی گردیاناراحت کننده برای کاسکویاقفس با سقف کوتاه که ازنظرابعادنامناسب باشد(برای کاسکومن منتفی بود)
– عدم تحرک کافی یابیرون نیاوردن کاسکوازقفس برای بازی(برای کاسکومن منتفی بود)
– نامناسب بودن ظروف غذاوآبخوری ویاحتی رنگ نامناسب وسایل غذاو آبخوری (برای کاسکومن منتفی بود)
– قراردادن کاسکودرمجاورت یاروبرو(خیلی نزدیک)ضبط باصدای بلندیاتلویزیون (برای کاسکومن منتفی بود)
– اجازه پروازندادن به کاسکووجلوگیری بیش ازحدازپریدن کاسکوازروی قفس(برای کاسکومن منتفی بود)
– اصلاح وکوتاه کردن زیادونامناسب پرهای پروازکاسکو(برای کاسکومن منتفی بود)
– کشیدن شاه پرهای خونی بال یا دم برای یکدست شدن پرها که باعث عصبی شدن کاسکوودراکثرمواردباعث خونریزی وتلف شدن کاسکومیشود(برای کاسکومن منتفی بود)
– کوتاه کردن غیراصولی یابیش ازحدناخن کاسکو(برای کاسکومن منتفی بود)
– عوامل روانی یاژنتیکی که دررفتارکاسکوکاملامشهوداست(برای کاسکومن منتفی بود)
– واکسیناسیون کاسکوبوسیله سرنگ یاروشهای خشن ونامناسب که توسط بعضی ازدامپزشکان اعمال میشود(برای کاسکومن منتفی بود)
– رفتارنامناسب ياخشن باكاسكودرحین تربیت یابازی باکاسکو(برای کاسکومن منتفی بود)
– خوراندن هرنوع دارویاغذا به زوربه کاسکو(برای کاسکومن منتفی بود)
– دادن غذاهای چرب یاخیلی شوروتندویاهرنوع غذایی که باعث به ریخته شدن سیستم گوارش وهاضمه و جذب غذادربدن کاسکوشود(برای کاسکومن منتفی بود)
– برداشتن یکباره وسایل یااسباب بازی های کاسکوومحروم کردن اوازوسایلش برای تنبیه ویاتنوع(برای کاسکومن منتفی بود)
– تغییرناگهانی ویکباره محل یاخانه ومحیط زندگی کاسکو(برای کاسکومن منتفی بود)
– تغییرناگهانی درجه حرارت محیط زندگی کاسکو(برای کاسکومن منتفی بود)
– داشتن خاطره بدازنگهدارنده قبلی یاصیادان غیرقانونی یاسایرافراد(که اکثرکاسکوهایی که بطورقاچاق واردایران میشوندویاکاسکوهایی که چندصاحب داشته انداین خاطره بدراهمیشه دریاددارند)وبوجودآمدن عواملی که باعث تجدیدآن خاطرات میشود(برای کاسکومن منتفی بود)
– ازدست دادن صاحب قبلی کاسکویافروش یکباره کاسکورام شده به شخص دیگربدون آشنایی دادن تدریجی کاسکوباصاحب جدید(برای کاسکومن منتفی بود)
– قرارگرفتن درمحلهایی که سایرپرندگان یاحیوانات آزادانه زندگی میکنندوکاسکونظاره گراین منظره است.مانندپشت پنجره یاحیاط وپارک(برای کاسکومن منتفی بود)
– انداختن پارچه روی قفس کاسکوبرای به حرف آوردن یاساکت کردن کاسکو(روش انداختن پارچه روی قفس وتاریک کردن قفسشان برای تمرکزبیشترطوطیها برای به حرف آوردن دشاه طوطی وسایرطوطی هاخیلی موثراست ولی درموردکاسکووکاکادوجواب عکس میدهدچراکه آنهااین عمل رانوعی تعرض وتنبیه میدانند)به مدت طولانی(برای کاسکومن منتفی بود)
– قرارگرفتن درمعرض یکسری ازنورهای ناپایدارومتحرک ورنگارنگ مانندانواع تابلوهای تبلیغاتی یارقص نورهایاچراغهای فلاش ونورگردان(برای کاسکومن منتفی بود)
– نرسیدن انواع میوه(البته نه همه نوع میوه وسبزی، چراکه بعضی ازمیوه هاوسبزیجات برای کاسکوسم محسوب میشودبرای اطلاعات بیشتربه مطلب تغذیه کاسکومراجعه کنید) وسبزیجات شسته شده به کاسکو(برای کاسکومن منتفی بود)
– قراردادن کاسکودرمجاورت یانزدیکی امواج یامیدان مغناطیسی یارادیویی
– قراردادن کاسکو درمحیطهای صنعتی یاکاری پرسروصداوآلوده ویامحلهایی که افرادبی اطلاع از روشهای نگهداری کاسکوتردددارندوبانزدیک شدن یکباره ویازدن ضربه یادرآوردن صدایی ترسناک یاحرکات ناگهانی باعث آسیب روانی یاجسمی به کاسکومیشوند(برای کاسکومن منتفی بود)
– مجاورت یاقرارداشتن درمحلهایی که حیواناتی مانندسگ های تربیت وواکسینه نشده وهرنوع گربه(گربه هاهرچقدرهم تربیت شده وتمیزوواکسینه شده باشندبرای طوطی هاخطرناک محسوب میشوند:چه ازلحاظ حمله کردن وآسیب جسمانی وچه ازلحاظ قرارداشتن درمحل زندگی کاسکووبوجودآوردن استرس وآسیب روانی برای کاسکووچه ازلحاظ انواع انگلهاوویروسهایی که درموهای بدن وپوست آنهاوجودداردوباعث انواع بیماریهابرای انسان وطوطی میشود) ومارومارمولک وغورباغه(مارمولک وغورباغه روی پوست خوددارای موادی سمی ازجنس ترکیبات سیانورهستندوکافیست فقط کاسکویاهرطوطی دیگربه آنهانوک بزندویاآنهاباموادغذایی یاخودطوطی تماس داشته باشندتاطوطی بسرعت بمیرد.خطرمارهم که کاملامشخص ومشهوداست)وانواع کبوتر(کبوترخانگی یاقمری،به خاطرانگلهایی که روی تن قمریهایابعضی کبوتران وجوددارد) (برای کاسکومن منتفی بود)
– قرارگرفتن درکوران باد(بادطبیعی یاکولریاپنکه)
– قرارگرفتن درمجاورت انواع بخاری(برقی-گازی) ،شومینه،شوفاژ،اجاق گاز،آبگرمکن،انواع گرمکنهای صنعتی وخانگی(بهتراست یک ظرف آب همیشه روی انواع گرمکنهای صنعتی یاخانگی گذاشته شودتادرحین تامین گرمارطوبت کافی برای کاسکونیزتامین شود(برای کاسکومن منتفی بود)
– تماس کوچک خودیاقفس کاسکو باسیم برق(حتی باولتاژپایین) (برای کاسکومن منتفی بود)
– آزادبودن بیش ازحدونرفتن داخل قفس ویابرعکس محدودبودن کاسکووبیرون نیاوردن کاسکوکه هرکدام باعث میشودکاسکودچارپرکنی شود.اگرکاسکوبه آزادبودن عادت کند، مدتی که لازم است درقفس باشدبرایش عذاب آورمیشود.بهتراست بیرون آوردن کاسکوبه عنوان یک پاداش یاتشویق برایش درنظرگرفته شودویاحتی ساعتهای بازی بیرون ازقفس کاسکوبیش ازحدنباشدکه بامحدودشدنش اذیت شودو شروع به پرکنی کند.اگرزیادهم درقفس نگه داری شودهمین امراتفاق میآفتدچراکه درقفس محیط کافی برای تحرک وبازیگوشی کاسکووجودنداردودرضمن نگه داشتن زیادکاسکودرقفس باعث صلب اطمینان اوازصاحبش میشودودراولین فرصت اقدام به فراریاگازگرفتن ودرنهایت پرکنی میکند(برای کاسکومن منتفی بود)
– قراردادن آینه درقفس یاقراردادن طولانی مدت کاسکوروبروی آینه که باعث بوجودآمدن حس وابستگی کاذب کاسکوبه تصویرخودش داخل آینه میشود.بعض فکرمیکنندقراردادن آینه درقفس باعث به حرف آمدن یاآرام شدن کاسکومیشود،درحالی که واقعاچنین نیست. قراردادن کاسکوبرای سرگرم شدن به مدت کوتاه جلوی آیینه مشکلی ایجادنمیکندولی تکرراین امرباعث وابستگی کاسکووغمگین ،کم حرف شدن ومنزوی شدن کاسکومیشودتاجاییکه شروع به پرکنی میکند.اینکاربرای کاسکوهایی که به سن جفتیابی رسیده اندواقعاخطرناک میباشدچراکه باعث بوجودآمدن حالات تحریک عاطفی وجنسی آنهامیشودوازآنجاییکه آنهاقبلاصاحب خودرابه عنوان جفت ومونس برگزیده اندباعث دوگانگی رفتاروتصمیم گیری وبوجودآمدن تنش روانی وجنسی برای کاسکومیشودکه درنهایت باعث گوشه گیری یامهاجم شدن وپرکنی کاسکومیشوداین حالات حتی برای شاه طوطی ویاسایرطوطی هاهم دیده میشود(برای کاسکومن منتفی بود)
– خریدجفت برای کاسکو(چه برای جوجه کشی وچه برای درمان پرکنی ناشی ازتغییرات جنسی ورسیدن به سن جفت یابی وچه برای درمان بیماری روانی مرض ترسی کاسکوازانسان)وجداکردن آنهاازهم بعدازمدتی که به هم خوگرفته اند(برای کاسکومن منتفی بود)
– وجودنداشتن هیچ نشانه وعاملی ازطبیعت(مثل گلهای طبیعی یاشاخه درخت یاگلدانهای طبیعی باخاک وگیاهان همیشه سبز(گیاهانی که بومی مناطق استوایی هستندبرای اینکارمطلولبترند)) ویاکمترین چیزی که کاسکودرطبیعت باآن درتماس بوده است وازوجودآن درمحیط زندگی کاسکویادرخانه احساس رضایت وآرامش میکند.این امرحتی برای کاسکوهایی که نزدانسان به دنیاآمده وبزرگ شده اندنیزصادق است (برای کاسکومن منتفی بود)
– ودرنهایت هرعاملی که باعث بوجودآوردن عوامل استرس زا ویامحرک ویاباعث ترس ووحشت وایجادحس ناامنی ونارضایتی برای کاسکومیشودباعث بروزعارضه ای چون پرکنی میشود.البته عواملی که دربالاذکرگردیدجزء عمده وشایعترین عوامل پرکنی برای کاسکومحسوب میشوندواگربخواهیم دقیقتربه این مساله رسیدگی کنیم، هرکاسکویی شخصیت ورفتاروخاطرات ومیل وغریزه مخصوص خودش راداردکه شایدخیلی ازمسایلی که روی کاسکوهای دیگربی تاثیرندبرای کاسکودیگرعامل اصلی پرکنی باشد.همچنین عواملی که باعث پرکنی کاسکوهای اهلی نشده ووحشی که تازه صیدشده ویاتازه ازپرنده فروشی به یک خانه وارد میشوندباعواملی که باعث پرکنی کاسکوهای خانگی رام شده میشوندتفاوت عمده ای دارندولی درکل دربسیاری ازمواردباهم وجه مشترک دارد.
روندتدریجی درمان راباتوجه به بررسی مجددکلی شرایط وبادرنظرگرفتن خصوصیات شخصیتی و رفتاری خاص کاسکوخودم بادقت شروع کردم:
– خرید یک قفس بزرگترونومخصوص کاسکو
– تغییرجای قفس درمنزل
– تغییرارتفاع قفس
– تغییرظروف آبخوری وغذاخوری
– قراردادن یک گلدان طبیعی همیشه سبزآمسترنزدیک قفس
– ریختن قطره مولتی ویتامین غلیظ ومخصوص طوطی درظرف آب
– قراردادن ظرف مخصوص انواع خشکبار(مثل آجیل برایش مخلوط میگذاشتم)
– قراردادن ظرف مخصوص انواع حبوبات ومیوه جات
– دادن میوه تازه چندین باردرروز
– قراردادن انواع اسباب بازیهای جدیدوبیخطرداخل قفس مانندتوپ زنگوله داروزنگوله وجقجقه وزنجیرپلاستیکی وحیوانات پلاستیکی کوچک که اعضای متحرک ولولایی دارندودندانی کودک که موردعلاقه ترین اسباب بازی کاسکویم بود.دندانی کودک به خاطرلاستیکی ومحکم بودن وحالت پاستیلی که داردبرای کاسکویم خیلی جالب بود(البته همه اسباب بازیهارایکجابرایش نگذاشتم تاهم فضای قفسش کم نشودوهم برایش یکنواخت نشود.هرچندروزاسباب بازی جدیدی برایش میگذاشتم)
– قراردادن چند شاخه تازه وغیرسمی وشسته شده ازچنار
– قراردادن یک میله اضافه که بتوانددربالاترین قسمت قفس استراحت کند
– قراردادن یک تکه طناب کنفی ضخیم گره زده شده که درطول روزبیشترین وقت راباآن سرگرم بود
– قراردادن تاب که دورمیله پایین آن طناب کنفی پیچیده بودوقطعات هندسی چوبی بارنگهای خوراکی ویتامینه دورمیله محیط آن نصب شده بود
– قراردادن بلوک معدنی وکف دریابرای جویدن وساییدن نوک
– محدودکردن ساعت بازی بیرون ازقفس
– گذراندن وقت بیشتروسروکله زدن وبازی کردن باکاسکوومشغول کردنش برای اینکه سراغ پرهایش نرود
– دادن ماکارونی خام هروقت شروع به وررفتن باپرهایش میکرد
– خریدیک بسته غذای سگ (که حاوی گوشت خشک پرس شده به شکل استخوان است) ودادن هفته ای یک عددبه کاسکوکه هم آن رامیجویدوتکه تکه میکردوهم مقداری ازآن رامیخورد
– قراردادن چندعددحصیرونی(خیزران)که هم آنهارامیشکست وهم نوکش راباآن میساییدوساعتهاباآن مشغول بود
– ریختن مقداری شیرخشک وخاک آفریقا(که به تازگی بابسته بندی سطلی درپت شاپها موجوداست وبه خاطر بوی خاص وحالت شن مانندش به خاک آفریقامعروف شده )روی غذای کاسکووهمچنین ریختن آن همراه بامقداری مکملهای غذایی وسنگهای معدنی ریزداخل یک ظرف جداگانه که گاه گاهی سراغش میرفت ومقداری میخوردومقداری هم باحالتی مثل آبتنی به اطراف میریخت
– گذاشتن کاغذلوله شده یامقوابرای جویدن
– استحمام وآبتنی هفته ای دوباروخشک شدن بصورت طبیعی نزدیک بخاری
– توپ بازی باتوپ پنگ پنگ روی زمین که خیلی برایش نشاط آوروانرژی بربودووقتی بعدازبازی داخل قفس میرفت برای یکساعتی روی یکپااستراحت میکردومیخوابید-
– صحبت کردن باکاسکودرحین نوازش سروبالها
باانجام اعمال بالاتاحدود80درصدمشکل پرکنی کاسکویم حل شد،ولی هنوزکم وبیش سراغ پرهایش میرفت وچندپرمیکند.
تااینکه بعدازمدتهادقیق شدن دررفتارکاسکوی خودم وچندکاسکوپرکن دیگرکه متعلق به دوستانم بودبه علت اصلی وراه کلی وقطعی درمان پرکنی پی بردم وفهمیدم که این روش درکلیه مواردپرکنی جوابگواست وموفق شدم پرکنی کاسکوخودم رابطورکلی درمان کنم وهمچنین بااستفاده ازاین روش مشکل پرکنی کاسکوهای چندتاازدوستانم رانیزکاملاحل کردم البته طول درمان این روش کمی وقت برمیباشدوحدود3 هفته زمان لازم داردتاکاسکوپرکن کاملادرمان شود.کاسکوهایی که متعلق به دوستانم بودنددرجاها وشرایط مختلف نگهداری میشدند،یکی درخانه بودوپرکنیش ناشی ازجفت خواهی بود ،یکی دربنگاه اتوموبیل،دوتا درمغازه پرنده فروشی ودیگری درنمایشگاه مبل.
بااستفاده ازروشی که پیداکردم به این نتیجه رسیدم که درمان قطعی پرکنی رایافته ام چراکه درهرپنج موردوکاسکوی خودم صددرصدنتیجه دادوهمچنان روی کاسکوهای مختلف انجام میدهم.
البته دوستان عزیزبایداینجانب راببخشیدکه این روش رادرمطالب سایتم ذکرنمیکنم چراکه دانستن این موضوع که فکرمیکنم خیلی ازکاسکوداران قدیمی آنرامیدانندولی به هیچکس نمیگویندبرای من به قیمت ازدست دادن یک شاه طوطی رام وسخنگووضررمالی بابت فروش چند کاسکوسخنگوبه قیمت خیلی پایین به علت پرکن شدن وکلی هزینه های جانبی بابت دارووسایل و… وکلی هزینه های دیگرتمام شده .
گذشته ازضررهای مالی ،صرف وقت واعصاب خوردی که به نتیجه نرسیدن این موضوع برایم داشت جبران ناشدنی است.
ازاینرواینجانب فقط جهت احترام وادای دین به دوستداران ومشتاقان ونگهدارندگان کاسکواین پرنده باهوش ودوست داشتنی که پس ازورودبه هرخانه ای عضوی ازآن خانواده محسوب میشودوآنهایی که کاسکوموردعلاقه شان پرکن شده وموفق به درمان نشده اندومثل خود من درمانده وناامید شده اند،حاضرم کاسکورابرایشان درمان کنم ولی حاضربه یاددادن این روش به هیچ کس نیستم.البته میتوانم این اطمینان رابه شمابدهم که درصورت رعایت مواردمذکورتا80درصدویابیشتروشایدهم بطورکامل درصورتیکه عامل اصلی پرکنی کاسکوراپیداکنید(حتی بدون استفاده ازروشی که من بدست آوردم)موفق به درمان پرکنی کاسکوی پرکن شوید.
فقط این موضوع راهمیشه درنظرداشته باشیدکه کاسکویی که پرکن شده، درصورت درمان شدن ،اگرشرایط رابرایش مهیانکنیدودوباره عوامل موثردرپرکنی برایش تکرارشودمستعد پرکنی است وبدون شک دوباره شروع به پرکنی میکند.
باعرض معذرت ازاین کاستی وادای احترام به کاسکوداران ودوستداران کاسکو.
کاسکواین پرنده باشعوروزیباکه واقعاقدرت درک کلمات ودستورات وشرایط راداردوبمانندیک بچه شش ساله کنجکاوهمیشه وتاپایان عمرش مشغول یادگیری است وماننداین است که این بچه هیچوقت بزرگ نمیشودوهمیشه درسن پنج تاشش سالگی باقی میماند وهمیشه چیزی برای متعجب کردن وبه شعف آوردن ما درآستین دارد .
برای اطلاع بیشتردرمورددرمان پرکنی مبحث درمان پرکنی بارژیم غذایی رابخوانید
.
دیدگاهتان را بنویسید
فهرست مطالب
- آناتومی حیوانات
- آنچه زنان خانه دار باید بدانند
- اصول پرورش
- بخشنامه ها
- بهداشت گوشت و مواد خام دامی
- بیماریهای دام
- پاورپوینت بیماریها
- دارونامه
- درباره من
- سایر
- طرح توجیهی
- عکس و تصویر
- فیلم
- مامایی و تولید مثل
- مقالات
- موضوعات
- نژاد حیوانات
Tel: 09131839635
Email: doctorvet90@gmail.com