سخت زايی:

نوشته شده توسط doctorvet    ۱۴ بدون دیدگاه

سخت زايی عبارت است از طولانی شدن مرحله اول و
مخصوصاً مرحله دوم زايمان.
قبل از تعيين استراتژی درمان سخت زايی مي بايست
تاريخچه دقيقی از وضعيت دام بدانيم مانند زمان
تلقيح- سوابق زايماای قبلی – سوابق بيماريهای دام –
داروهای به کارگرفته شده و. . . .
مرحله بعدی انجام معاينات دقيق دام مورد نظر
مي باشد. اين معاينات به دو دسته معاينات عمومی
(مانند درجه حرارت – تعداد ضربان قلب – وضعيت ظاهری –
وضعيت تنفسی و …) و معاينات تخصصی مربوط به دستگاه
تناسلی مادر و وضعيت جنين، تقسيم مي شود.
استراتژی درمان سخت زايی:
1) معمولا اعمال مامايی در سخت زايی در حالت ايستاده خيلی موفقيت آميزتر مي باشد در نتيجه اگر
گاوی خوابيده است به هر وسيله ای (مانند دادن شوک )
آن را بلند مي کنيم.
٢) قبل از هر نوع دستکاری مي بايست يکسری
اقدامات مقدماتی صورت پذيرد مانند تجويز زايلوکائين
و اکسی تتراسيکلين و شستشوی خارجی دستگاه تناسلی
مادر.
حتماً قبل از عمل توشه رکتال ، مي بايست از مواد
لوبریکن مانند پارافين بعلاوه يک آنتی بيوتيک
استفاده نمود.
در هنگام توشه رکتال مي بايست واژن و سرويکس را
در مورد بروز هر مشکلی بررسی نمود و از زنده بودن
جنين مطمئن شد. به اين منظور مي توان انگشت را وارد
دهان جنين آرد و مک زدن جنين را احساس نمود و يا با
وارد نمودن انگشت در داخل رکتوم، انقباضات آنرا
احساس ک رد و يا با فشار دادن بدن حيوان شاهد تکان
خوردن آن بود.
اعمال مامايی در سخت زايی:
:Mutation (A
در اين روش با تکنيکهای مختلف سعی مي شود وضعيت
جنين را به حالت طبيعی و عادی برگردانيم . اين
تکنيکها عبارتند از:
1) Rotation:  در برخی موارد با يك دستكاری ساده و
با چرخاندن سعی مي شود موقعيت جنين اصلاح شود . به طور
مثال اگر جنين در وضعيت dorsopubis  قرار گرفته باشد
با چرخاندن آن به اندازه ١٨٠ درجه آن را به حالت dorsosacral
تبديل مي نمايند.

2) Repulsion :   در برخی از موارد چرخاندن جنين به
راحتی صورت نمی گيرد . در اين روش ابتدا جنين رابه سمت
داخل حول داده و سپس اقدام به چرخاندن آن مي نمايند.
٣ )  Version : اين حالت نوعی چر خاندن مي باشد که
حالت حيوان را از وضعيت عرضی به طولی تبديل
مي نمايند.
4) Adjustment : عبارت است از تصحيح وضعيت اندامهای
جنين مانند چرخش غيرطبيعی سر و يا خم شدن پاها.
:Forced Extraction (B
در اين روش جهت خروج جنين از زنجير و يا طناب
مامايی استفاده مي شود.
در حالت Anterior محل فيکس کردن سر طنابها سه نقطه
مي باشد. دو تا دست و نقطه ديگر دور فک پايين و دور
گوشها.
در حالت  Posterior  دو نقطه وجود دارد که عبارت است از دو تا پاها.
معمولا دم محل مناسبی جهت فيکس کردن سر طناب مامايی نمی باشد.
بهترين زاويه وارد نمود ن نيرو جهت خروج جنين ،اعمال فشار به شکل منحنی (Arch Like )
مي باشد.
جهت خروج جنين مي توان از دستگاهی موسوم به جک
گوساله کش هم استفاده نمود.
:Fetotomy (C  اين روش (که به غلط به آن  Embryotomy
مي گويند) عبارت است از قطعه قطعه نمودن جنين مرده و
خروج آن.
در اين روش بايد به اين نکته توجه داشت که از
حداقل برش استفاده شود و اگر مجبور به قطع دست ها
وپاها باشيم، اين عمل از محل مفاصل صورت پذيرد.
(Lapara hysterectomy) Cesarean operation (d
سزارين عبارت است از عمل خارج نمودن جنين از
داخل محوطه شکمی پس از پاره نمودن ديواره شکم و رحم
در دامی که نمی تواند به طور طبيعی زايمان نمايد و به
هيچ طريق ديگر هم نمی تواند جنينش را خارج نمود.
معمولا سزارين را فقط در مواردی استفاده مي نمايند
که جنين زنده باشد و درغير اينصورت از روش فتوتومی
استفاده مي نمايند.
i کلمه سزارين را از سه کلمه Caeso-Metris-Uter
(بريدن پهلو و رحم مادر) گرفته شده است.
اولين بار اين عمل در ليورپول انگلستان و در
سال ١٨٣٩ توسط فردی به نام جان فيلديک انجام پذيرفت
که در آن دو سگ ماده را بدون بيهوشي عمل نمودند.
جهت انجام عمل سزارين مي توان از سه محل استفاد ه
نمود.

1) Right Flank : اين روش در قديم مورد استفاده قرار مي گرفت . از
جمله مزايای اين روش مي توان به دسترسی آسانتر به شاخ
رحم آبستن و عدم وجود رومن اشاره نمود.
از مهمترين عيب هاي اين روش وجود روده ها در اين
محل مي باشد که در برخی موارد عمل را با مشکل مو اجه
مي کند.
٢) خط ميانی شکم و جلوی پستان:
از جمله مزايای اين روش مي توان به دسترسی راحت به
رحم آبستن، کم بودن عروق خونی و زيبايی عمل (عدم
مشخص بودن خط برش و نجيه ) اشاره نمود ولی احتمال به
وجودآمدن فتق در اين روش بسيار زياد است.
3) روش Para Lumbar Fossa  سمت چپ :
در حال حاضر اکثراً از اين محل عمل جراحی را انجام
مي دهند که عبارت است از ايجاد يک شکاف مورب ، درست
در محل و جهت رحم .
از جمله معايب اين روش وجود رومن مي باشد ولی چون
در سخت زايی اغلب حيوان غذا نمی خورد معمولا رومن
خالی مي باشد.
بعد از عمل سزارين حتماً می بايست يک سری
اقدامات حمايتی (مانند تجويز آنتی بيوتيک هاي تزريقی،
استفاده از آنتی بيوتيکهای داخل رحمی که حتما می
بايست با آنتی بيوتيک تزريقی آنتاگونیست  نباشد، سرم
تراپی و تجويز ويتامينها) در مورد دام صورت پذيرد.
گاهی به دنبال سخت زايی ممکن است مشکلاتی از قبيل
خونريزی و برخی فلجی ها مخصوصاً در اندام حرکتی خلفی
رخ بدهد که از جمله علل آن مي توان به دستکاری هاي نا
مناسب، بزرگ بودن جنين و بيماريهايی مانند تب شير
اشاره نمود.

از جمله اين فلجی ها مي توان به  Gluteral paralysis ،
Post partum paralysis  و Obturator paralysis
اشاره نمود که نوع  اولی بيشتر در اسب و مورد آخری بيشتر در گاو (به
دنبال سخت زايی و يا تب شير) رخ م يدهند.
در درمان فلجی ها در درجه اول مي بايست يکطرفی يا
دوطرفی بودن آن را تشخيص داد . اکثر اين فلجی ها
دارای پيش بينی خوب درمانی مي باشند. همچنين مي توان
از درمان های کمکی مانند استفاده از کلسيم – فسفر –
منيزيم و ويتامينهای  A, B ,E , D3  استفاده نمود.