مراحل زايمان

نوشته شده توسط doctorvet    ۱ بدون دیدگاه

فرآيند زايمان را به سه مرحله تقسيم مي کنند .
البته اين مراحل ناگهان شروع نمی شوند بلکه بتدريج
يکی به ديگری تبديل مي شود.
الف)مرحله اول زايمان ( 6 تا 2 ساعت):
تغييراتی که در اين مرحله زايمان صورت مي گيرد از
خارج ديده نمی شود.  مجموع اين تغييرات،  مجرای زايمان و
جنين را برای خارج شدن نوزاد آماده مي کنند.
اول) ساختمان سرويکس تغيير مي کند به طوری که
مي تواند باز شود . (مجرای خارجی آن زودتر از مجرای
داخلی باز مي شود.)
دوم) انقباضات ميومتريوم شروع مي شود و جنين حالت
خارج شدن به خود مي گيرد که شامل چرخيدن حول محور
طولی و کشيده شدن ضمايم بدن است.
با شروع انقباضات منظم ميومتريوم، اغلب علامت
ناراحتی و شکم درد خفيف را ايجاد مي کند که ميزان
واکنش از حيوانی به حيوانی ديگر فرق مي کند.
در بيشتر موارد ناآرامی همراه با تعداد زياد ضربان
نبض و تنفس ديده مي شود.
در نزديکی زايمان درجه حرارت بدن گاو مقدار
کمی کاهش مي يابد.
اگر درجه حرارت بدن 39 درجه يا بيشتر باشد،
زايمان در 12 ساعت بعدی احتمال ندارد.
مرحله اول زايمان را با لمس گردن رحم  مي توان به
آسانی تشخيص داد.
شدت علايم مرحله اول زايمان خيلی تغيير مي کند.  در
واقع عده زيادی از حيوانات بخصوص آﻧﻬا که چند بار آبستن شده اند(Multigravida) ،
علامتی نشان نمیدهند.  معمولا تليسه ها در زمانی تا 24 ساعت قبل از باز
شدن کامل گردن رحم،  ممکن است علائم  درد را نشان
دهند.
در مرحله اول زايمان حيوان ممکن است گاه گاهی زور
بزند. نشخوار کردن نامرتب است . زانو زدن يا لگد زدن
به شکم ممکن است ديده شود . دام کاملاً بيقرار است و
بارها نشسته و مجدداً بلند مي شود.
ب)مرحله دوم زايمان:
در حيوانات تک زا اين مرحله را مرحله خارج شدن
جنين مي گويند. اما در حيوانات چندزا پرده های جنينی
گاهی همراه جنین  دفع مي شوند و به اين دليل در اين
حيوانات اين مرحله را نمیتوان از مرحله سوم جدا کرد.
علامت شروع مرحله دوم، ظاهر شدن انقباضات شکمی
است.
معلوم شده است که در شروع هر انقباض ميومتر
(تعداد آﻧﻬا 24 تا 48 ساعت در هر ساعت است ) 8 تا 10
انقباض شکمی هم اضافه مي شود . يعنی در اين مرحله
انقباضات شکمی به انقباضات ميومتريوم اضافه مي شود.
هماهنگی بين اين دو رويداد باعث رانده شدن جنين
بداخل مدخل لگن شده و بازتاب لگنی را فعال کرده و
زور زدن جنين را تحريک مي کند.
زور زدن، جنين را بطرف گردن رحم و مهبل مي راند و
به اين ترتيب بازتاب فرگوسن را شروع مي کند، به طوری
که اکسی توسين آزاد مي شود وباعث انقباض بيشتر
ميومتريوم مي شود.
کيسه آلانتوکوريون (که به دليل اتصال به جفت
قابليت حرکت محدود دارد )،  در اثر حرکت به طرف عقب
پاره مي شود و جريانی از مايع شبيه ادرار از فرج
خارج مي شود.
آمنيون متسع همراه با قسمتهايی از جنين بداخل
مدخل لگن رانده مي شود. به اين ترتيب بازتاب لگنی را
تحريک مي کند که انقباض شديد عضلات شکم را تحريک مي کند.
متسع شدن مجرای زايمان توسط شانه ها و کپل جنين،
باعث افزايش دفعات آزاد شدن اکسی توسين از لب خلفی
هيپوفيز مي شود که بنوبه خود انقباضات ميومتريوم را
تشديد مي کند.
به تدريج که زور زدن متناوب ادامه مي يابد،
آمنيون از مهبل عبور مي کند و بصورت (کيسه آب ) در
فرج ظاهر مي شود.
با زور زدن بيشتر پاهای جنين در کيسه آب ظاهر
مي شود. (در حيوانات تک زا يکی از پ اها جلوتر از
ديگری است ). آمنيون بتدريج به بيرون رانده مي شود و
ممکن است با پاهای جنين پاره شود که با خارج شدن
مقدار زيادی مايع آمنيوتيک لغزنده همراه است (ولي ممکن
هست که پاره هم نشود).
سپس سر جنين فرج را پر مي کند و در اين انقباضات
برای بيرون (pick) عضلات رحم و شکم به حداک ثر فشار
راندن جنين مي رسد. حداکثر فشار همزمان با خارج شدن
پس سر جنين است.
وقتی سر خارج شد مادر ممکن است قدری استراحت کند
ولی زور دوره بعدی زور زدن باعث عبور کردن سينه
جنين از فرج مي شود.
معمولا خارج شدن کپلها، سريع بدنبال مي آيد و در
همان زمان پاهای عقبی ممکن است خارج شوند . اما در
اکثر موارد در حيوانات تک زا بعد از خارج شدن
کپلها، هيچ فشار بيشتری ديده نمی شود و پاهای خلقی تا
زمانی که با حرکت نوزاد يا در اثر بلند شدن مادر از
روی زمين خارج شوند، در مهبل مي مانند.
وقتی مادر در حالت خوابيده روی ﭘﻬلو زايمان
مي کند، گوساله اغلب با طناب نافی سالم متولد مي شود .
ممکن است چند دقيقه بگذرد تا طناب با حرکت نوزاد يا
مادر پاره شود.
مهم اين است که اجازه دهند اين عمل طبيعی صورت
بگيرد زيرا پاره کردن يا ليگاتور کردن مصنوعی يا
زودرس طناب بند ناف ممکن است ن وزاد را از مقدار
زيادی خون که معمولاً بايد از جفت به آن برسد محروم مي
کند. وقتی طناب پاره مي شود، دو شريان نافی و
اوراکوس بطرف شکم يا بداخل آن کشيده مي شوند و اين
عمل جلو خونريزی را مي گيرد.
مرحله دوم زايمان زمانی تمام مي شود که همه جنينها
متولد شده باشند . مدت زمان متوسط اين مرحله 70
دقيقه مي باشد . البته دامنه آن از 30 دقيقه تا 4
ساعت مي باشد.
در زايمان دوقلوها، زور زدن شديد برای توليد
گوساله دوم 10 دقيقه بعد از تولد گوساله اول شروع
مي شود.
ج)مرحله سوم زايمان:
بعد از تولد نوزاد، انقباضات منظم شکم متوقف
مي شود، ولی انقباضات ميومتريوم باقی مي ماند . البته
دامنه آﻧﻬا کم مي شود ولی بيشتر و نامنظم تر مي شوند .
اين انقباضات برای جدا شدن و دفع پرده های جنينی لازم
است.
موجهای انقباضی که از رحم به سمت سرويکس مي رسد نه
تنها باقی مي ماند بلکه ظهور مجدد انقباضات در ج هت
عکس هم بوجود مي آيد. عمل انقباضات در اين مرحله
برای باز کردن غارهای آندومتر است.
خارج شدن خون از جفت با عمل فشردن انقباضات
ميومتريوم، تقويت مي شود.
اين اعمال باعث جدا شدن پرده های جنينی مي شود. در
نتيجه، بالاترين قسمت کيسه آلانتوکوريون برمی گردد و
به تدريج که بطرف پايين شاخ لوله مي رود، پرزهای
جنينی از غارها بيرون کشيده مي شوند.
وقتی که قسمت بزرگی از جفت جدا شد و برگشت (پشت
و رو شد ) تودهای را در لگن مادر تشکيل مي دهد که
انقباضات بازتابی عضلات شکم را تحريک مي کند و باعث
زور زدن مي شود.
متوسط زمان مرحله سوم 6 ساعت است.
به استثنای ماديان، حيوانات اهلی معمولا جفت
خود را مي خورند.
شير دادن مادر باعث آزاد شدن اکسی توسين مي شود
که علاوه بر شديدتر کردن انقباضات ميومتريوم، باعث به
جريان افتادن شير هم مي شود